Historia Powiatowego Zespołu Szkół w Lędzinach sięga roku 1945. Wtedy to – w roku szkolnym 1945/46 – utworzono w Lędzinach szkołę ogólnozawodową. Nosiła wówczas nazwę Dokształcającej Szkoły Zawodowej i działała wieczorowo.
Jej słuchacze, w liczbie 60, byli w większości uczniami okolicznych warsztatów rzemieślniczych. Zajęcia teoretyczne prowadzono na dwóch kierunkach: mechanicznym – szkolącym ślusarzy, kowali i dekarzy oraz ogólnym, gdzie uczono przyszłych krawców, stolarzy i piekarzy.
Anielin Fabera ze słuchaczami.
Po pierwszym roku swego istnienia podwoiła liczbę słuchaczy i została przeniesiona z pomieszczeń szkoły podstawowej do budynku starej lędzińskiej szkoły pamiętającej jeszcze czasy Karola Miarki.
W roku 1946 placówka zmieniła nazwę na Publiczną Średnią Szkołę Zawodową. Zwiększyły się wymagania wobec nowoprzyjmowanych, zmieniono programy nauczania stwarzając przy tym możliwość podjęcia nauki przez dziewczęta. One to rychło opanowały szkołę stanowiąc 60 % liczby uczniów. Nauka odbywała się teraz w godzinach rannych 3 razy w tygodniu, praktyki natomiast w warsztatach nie istniejącej już kopalni „Piast” w Lędzinach – dla chłopców i w okolicznych placówkach spółdzielczych – dla dziewcząt.
W roku 1947 nastąpiła kolejna zmiana nazwy szkoły na Zasadnicza Szkoła Zawodowa. Liczba uczniów powiększyła się do 200. Naukę prowadziło się w dalszym ciągu w tych dwóch kierunkach: mechanicznym oraz ogólnym. Wówczas powstaje zalążek własnej bazy praktycznego przygotowania do zawodu: 20 stanowisk dla ślusarzy i 30 krawieckich z maszynami do szycia.
Ogromne braki kadrowe w dynamicznie rozwijającym się górnictwie węglowym spowodowały, że w roku 1949 nastąpiło przejęcie wielu szkół zawodowych przez Centralny Zarząd Szkolenia Zawodowego Ministerstwa Górnictwa i Energetyki z równoczesnym dostosowaniem kierunków kształcenia do potrzeb pobliskich kopalń. Decyzje te stały się siłą napędową rozwoju lędzińskiej szkoły zawodowej. W tym układzie organizacyjnym zamieniła się ona na męską i rozrosła się do 300 uczniów. Na więcej nie pozwalały warunki lokalowe starego budynku. W tym okresie w powstającej kopalni narodziły się plany budowy nowego kompleksu szkolnego, które jednak mogły ziścić się dopiero po ćwierćwieczu.
I na początku lat pięćdziesiątych i później szkoła, choć mała i ciasna, zasłynęła w środowisku jako placówka, w której wzorowo wychowuje się młodych górników i dobrze uzbraja się ich w niezbędną wiedzę i umiejętności fachowe. Duża była w tym zasługa jej założyciela i ówczesnego dyrektora Anielina Fabery, który cieszył się wśród swoich uczniów ogromnym autorytetem.
Kolejna reforma strukturalna objęła szkołę w 1958 roku, kiedy to nowa i z ogromnymi perspektywami kopalnia „Ziemowit” przejęła ją organizacyjnie. Placówka przyjęła wtedy nazwę Zasadniczej Szkoły Górniczej kop. „Ziemowit”. Był to ważny moment w jej historii. Wprowadzone wówczas nowe specjalności górnicze wynikały z potrzeb kopalni, nowocześnie opracowane programy nauczania sprzyjały dobremu przygotowaniu młodzieży do zawodu. Te i wiele innych zmian ułatwiły pracę dydaktyczno-wychowawczą nauczycielom i instruktorom. Uczniom zaś zapewniono szeroko pojętą pomoc materialną od umundurowania po opiekę lekarską.
Alojzy Lysko z wietnamskimi uczniami.
W latach 1970-73 kształciło się w szkole pięćdziesięciu Wietnamczyków. „Był to ciekawy okres w życiu szkoły – wspomina Robert Pilszek – po przełamaniu bariery językowej okazało się, że mamy do czynienia z bardzo zdolnymi ludźmi, zahartowanymi na froncie, którzy mają po wojnie odbudować wietnamskie górnictwo…” Sympatie i przyjaźnie z tamtych czasów przetrwały bardzo długo.
Oto fragment jednego z listów. Pisze QUANG NINH do swego wychowawcy: „… uczniowie z Lędzin są cenieni, bo umieją dobrze pracować (po górniczemu). Powinniście chwalić się. Sława. Uczniowie z „Ziemowitu” zrobili wrażenie na kierownictwu kopalni. Gdzie są trudności tam trzeba wysłać tych z Ziemowitu. Tylko oni dają rady!!! Tak jest…”
Kompleks budynków szkolnych.
Dzisiejsze życie szkoły złączone jest integralnie z wybudowanym w latach 1974-77 kompleksem budynków szkolnych na czterohektarowej posesji nie opodal kopalni, Ziemowit”. Od tej pory tutaj odbywa się wiele uroczystości kopalnianych, zaś na lekcje zapraszani byli najlepsi specjaliści z ruchu kopalni.
Liczba uczącej się młodzieży systematycznie wzrastała i w październiku 1982 r. było jej już 550 w Zasadniczej Szkole Górniczej oraz 200 w Technikum Wieczorowym, które funkcjonuje od 1977 roku. Poprzednio podobne technikum działało w latach sześćdziesiątych, jako filia szkoły z Brynowa.
Były i lata chude, kiedy do szkoły zgłosiło się tylko 8 kandydatów (1959 r.).
W latach osiemdziesiątych do trzyletniej szkoły zawodowej przyjmowana była młodzież po szkole podstawowej, na następujące kierunki kształcenia: górnik technicznej eksploatacji złóż, mechanik maszyn i urządzeń górnictwa podziemnego, elektromonter górnictwa podziemnego, mechanik maszyn i urządzeń przeróbczych, monter układów elektronowych i automatyki przemysłowej.
Zajęcia praktyczne podporządkowane były stopniowej adaptacji uczniów do zawodu górniczego. Z tych względów prowadzono je kolejno w warsztatach szkolnych, sztolni ćwiczebnej, a następnie podziemiach kopalni, w specjalnych polach szkoleniowych. Młodzież mogła korzystać ze stołówki i internatu na 200 miejsc.
Plany inwestycyjne przewidywały wzbogacenie zabudowań szkolnych o kryty basen, który niestety nie powstał.
